Ι.Μ. Ρουσάνου

Ανεβαίνοντας από το χωριό Καστράκι προς  Μετέωρα, ανάμεσα στις μονές Αγίου Νικολάου Αναπαυσά και Βαρλαάμ, βρίσκεται η Ιερά Μονή Ρουσάνου. Το μοναστήρι είναι χτισμένο σε έναν εντυπωσιακό και θεόρατο στυλό, του οποίου η επιφάνεια καλύπτεται από αυτό. Γύρω του απλώνεται το μοναδικό πέτρινο δάσος των Μετεώρων και στο βάθος οι ορεινοί όγκοι του Κόζιακα και της Πίνδου. Δεν είναι γνωστή η ακριβής προέλευση του ονόματος του , η πιθανή θεωρία, όμως, επισημαίνει ότι πήρε το όνομά του από τον πρώτο οικιστή του βράχου ή τον κάτοχο του πρώτου ναού. Ο βράχος ήταν ήδη γνωστός ως βράχος του Ρουσάνου από τις αρχές του 16ου αιώνα, όταν εγκαταστάθηκαν οι κτήτορες Ιωάσαφ και Μάξιμος, οι οποίοι ξαναέχτισαν την εγκαταλελειμμένη, τότε, μονή, τον 14ο αιώνα , αποκτώντας την σημερινή μορφή του. Το 1545, οι Γιαννιώτες  αδελφοί έχτισαν το καθολικό, το οποίο είναι αφιερωμένο, ακόμα και σήμερα, στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος και τιμά την Αγία Βαρβάρα. Το καθολικό είναι σταυροειδής, δικιόνιος, αγιορείτικου τύπου ναός με λιτή(νάρθηκας με τρούλο), ένας σχεδόν τετράγωνος χώρος που καλύπτεται με ελαφρά ελλειψοειδή θόλο. Αποτελείται από ένα τριώροφο συγκρότημα, με το καθολικό και κελιά στο ισόγειο και με χώρους υποδοχής (αρχονταρίκι), άλλα κελιά και βοηθητικούς χώρους στους άλλους δύο ορόφους. Ο ναός αγιογραφήθηκε το 1560. Αποτέλεσε καταφύγιο αμέτρητων ανθρώπων κατά τη διάρκεια των περιπετειών του έθνους. Κατά τον 19ο αιώνα, η μονή παρήκμασε και έγινε ερημητήριο για τους μοναχούς της μονής Βαρλαάμ. Αναστηλώθηκε, τη δεκαετία του 1980, από την Αρχαιολογική Υπηρεσία της περιοχής και σήμερα λειτουργεί ως γυναικείο μοναστήρι. Η ανάβαση στη μονή, παλιά γινόταν με ανεμόσκαλα ενώ σήμερα γίνεται με τη βοήθεια κλίμακας και δύο στερεών γεφυρών, οι οποίες κατασκευάστηκαν το 1930 και αντικατέστησαν την παλιότερη ξύλινη γέφυρα που είχε κατασκευαστεί το 1868.

​